Gajendra Moksha Telugu (గజేంద్ర మోక్షం)
స్వాయంభువ, స్వారోచిష, ఉత్తమ మనువుల కాలం గడిచి తామసుడు మనువుగా ఉన్న సమయంలో శ్రీమహావిష్ణువు గజేంద్రుడిని రక్షించడానికి భూలోకానికి దిగి వచ్చాడు అని శుక మహర్షి పరీక్షిత్తు మహారాజుకు పల్కుతాడు. అది విని పరీక్షిత్తు ఆ గజేంద్రుని కథను వివరంగా చెప్పుమని అడుగగా ఆ మహర్షి గజేంద్ర మోక్షం గాథను వివరిస్తాడు . ఇది పోతన రచించిన భాగవతం లోనిది.
క్షీరసాగర మధ్యంలో త్రికూటం అనే పర్వతం ఉంది. ఆ పర్వతానికి మూడు శిఖరాలు ఉన్నాయి. ఒక శిఖరం బంగారంతో, ఇంకో శిఖరం ఇనుముతో, మరొకటి వెండితో అలరారుతూండేవి. ఆ కొండల మీద రకరకాలైన గగన చారులు కిన్నెరలు విహరిస్తూ ఉండేవారు. ఆ పర్వతం మీద ఉన్న అడవులలో అడవి దున్నలు, ఖడ్గమృగాలు, ఎలుగు బంట్లు మెదలైన క్రూర మృగాలతో పాటు ఏనుగులు కూడా ఉండేవి. ఆ ఏనుగులు గుంపులు గుంపులుగా తిరుగుతూ ఉంటే ఆ ప్రదేశంలో అంధకారం అలముకొనేది. ఒకరోజు ఆ గుంపులు ఆహారం గ్రహించి దాహ బాధతో తిరుగుతూ సరోవరానికి చేరుతూ ఉన్నపుడు ఒక ఏనుగుల గుంపు చీలిపోయింది. అందులోని ఆడ ఏనుగులు గజరాజును అనుసరించి ఇంకో సరోవరాన్ని చేరుకొన్నాయి.
Gajendra Moksha Telugu (గజేంద్ర మోక్షం)
శ్రీశుక ఉవాచ –
ఆసీద్గిరివరో రాజన్ త్రికూట ఇతి విశ్రుతః |
క్షీరోదేనావృతః శ్రీమాన్ యోజనాయుతముచ్ఛ్రితః || ౧ ||
తావతా విస్తృతః పర్యక్త్రిభిః శృంగైః పయోనిధిమ్ |
దిశశ్చ రోచయన్నాస్తే రౌప్యాయసహిరణ్మయైః || ౨ ||
అన్యైశ్చ కకుభః సర్వా రత్నధాతు విచిత్రితైః |
నానాద్రుమలతాగుల్మైః నిర్ఘోషైః నిర్ఝరాంభసామ్ || ౩ ||
సదానిమజ్యమానాంఘ్రిః సమంతాత్పయ ఊర్మిభిః |
కరోతి శ్యామలాం భూమిం హరిన్మరకతాశ్మభిః || ౪ ||
సిద్ధచారణగంధర్వైర్విద్యాధర మహోరగైః |
కిన్నరైరప్సరోభిశ్చ క్రీడద్భిర్జుష్టకందరః || ౫ ||
యత్ర సంగీతసన్నాదైర్నదద్గుహమమర్షయా |
అభిగర్జంతి హరయః శ్లాఘినః పరశంకయా || ౬ ||
నానారణ్యపశువ్రాత సంకులద్రోణ్యలంకృతః |
చిత్రద్రుమసురోద్యాన కలకంఠ విహంగమః || ౭ ||
సరిత్సరోభిరచ్ఛోదైః పులినైర్మణివాలుకైః |
దేవస్త్రిమజ్జనామోద సౌరభాంబ్వనిలైర్యుతః || ౮ ||
తస్య ద్రోణ్యాం భగవతో వరుణస్య మహాత్మనః |
ఉద్యానమృతుమన్నామ హ్యాక్రీడం సురయోషితామ్ || ౯ ||
సర్వతోఽలంకృతం దివ్యైర్నిత్యపుష్పఫలద్రుమైః |
మందారైః పారిజాతైశ్చ పాటలాశోకచంపకైః || ౧౦ ||
చూతైః ప్రియాళైః పనసైరామ్రైరామ్రాతకైరపి |
క్రముకైర్నారికేళైశ్చ ఖర్జూరైర్బీజపూరకైః || ౧౧ ||
మధూకైస్తాలసాలైశ్చ తమాలై రసనార్జునైః |
అరిష్టోదుంబరప్లక్షైర్వటైః కింశుకచందనైః || ౧౨ ||
పిచుమందైః కోవిదారైః సరళైః సురదారుభిః |
ద్రాక్షేక్షు రంభాజంబూభిర్బదర్యక్షాభయామలైః || ౧౩ ||
బిల్వైః కపిత్థైర్జంబీరైర్వృతో భల్లాతకైరపి |
తస్మిన్సరః సువిపులం లసత్కాంచనపంకజమ్ || ౧౪ ||
కుముదోత్పలకల్హార శతపత్రశ్రియోర్జితమ్ |
మత్తషట్పద నిర్ఘుష్టం శకుంతైః కలనిస్వనైః || ౧౫ ||
హంసకారండవాకీర్ణం చక్రాహ్వైః సారసైరపి |
జలకుక్కుటకోయష్టి దాత్యూహకలకూజితమ్ || ౧౬ ||
మత్స్యకచ్ఛపసంచార చలత్పద్మరజఃపయః |
కదంబవేతసనల నీపవంజులకైర్వృతమ్ || ౧౭ ||
కుందైః కురవకాశోకైః శిరీషైః కూటజేంగుదైః |
కుబ్జకైః స్వర్ణయూథీభిర్నాగపున్నాగజాతిభిః || ౧౮ ||
మల్లికాశతపత్రైశ్చ మాధవీజాలకాదిభిః |
శోభితం తీరజైశ్చాన్యైర్నిత్యర్తుభిరలం ద్రుమైః || ౧౯ ||
తత్రైకదా తద్గిరికాననాశ్రయః
కరేణుభిర్వారణయూథపశ్చరన్ |
సకంటకం కీచకవేణువేత్రవ-
-ద్విశాలగుల్మం ప్రరుజన్వనస్పతీన్ || ౨౦ ||
యద్గంధమాత్రాద్ధరయో గజేంద్రా
వ్యాఘ్రాదయో వ్యాలమృగాశ్చ ఖడ్గాః |
మహోరగాశ్చాపి భయాద్ద్రవంతి
సగౌరకృష్ణాః సరభాశ్చమర్యః || ౨౧ ||
వృకా వరాహా మహిషర్క్షశల్యా
గోపుచ్ఛసాలావృకమర్కటాశ్చ |
అన్యత్ర క్షుద్రా హరిణాః శశాదయః
చరంత్యభీతా యదనుగ్రహేణ || ౨౨ ||
స ఘర్మతప్తః కరిభిః కరేణుభి-
-ర్వృతో మదచ్యుత్కలభైరభిద్రుతః |
గిరిం గరిమ్ణా పరితః ప్రకంపయన్
నిషేవ్యమాణోఽలికులైర్మదాశనైః || ౨౩ ||
సరోఽనిలం పంకజరేణురూషితం
జిఘ్రన్ విదూరాన్ మదవిహ్వలేక్షణః |
వృతః స్వయూథేన తృషార్దితేన త-
-త్సరోవరాభ్యాశమథాగమద్ద్రుతమ్ || ౨౪ ||
విగాహ్య తస్మిన్ అమృతాంబు నిర్మలం
హేమారవిందోత్పలరేణువాసితమ్ |
పపౌ నికామం నిజపుష్కరోద్ధృతం
స్వాత్మానమద్భిః స్నపయన్గతక్లమః || ౨౫ ||
స పుష్కరేణోద్ధృతశీకరాంబుభి-
-ర్నిపాయయన్ సంస్నపయన్ యథా గృహీ |
జిఘ్రన్ కరేణుః కలభాశ్చ దుర్మనా
హ్యాచష్ట కృచ్ఛ్రం కృపణోఽజమాయయా || ౨౬ ||
తం తత్ర కశ్చిన్నృప దైవచోదితో
గ్రాహో బలీయాంశ్చరణౌ రుషాఽగ్రహీత్ |
యదృచ్ఛయైవం వ్యసనం గతో గజో
యథాబలం సోఽతిబలో విచక్రమే || ౨౭ ||
తథాఽఽతురం యూథపతిం కరేణవో
వికృష్యమాణం తరసా బలీయసా |
విచుక్రుశుర్దీనధియోఽపరే గజాః
పార్ష్ణిగ్రహాస్తారయితుం న చాశకన్ || ౨౮ ||
నియుధ్యతోరేవమిభేంద్రనక్రయో-
-ర్వికర్షతోరంతరతో బహిర్మిథః |
సమాః సహస్రం వ్యగమన్ మహీపతే
సప్రాణయోశ్చిత్రమమంసతామరాః || ౨౯ ||
తతో గజేంద్రస్య మనోబలౌజసాం
కాలేన దీర్ఘేణ మహానభూద్వ్యయః |
వికృష్యమాణస్య జలేఽవసీదతో
విపర్యయోఽభూత్సకలం జలౌకసః || ౩౦ ||
ఇత్థం గజేంద్రః స యదాఽఽప సంకటం
ప్రాణస్య దేహీ వివశో యదృచ్ఛయా |
అపారయన్నాత్మవిమోక్షణే చిరం
దధ్యావిమాం బుద్ధిమథాభ్యపద్యత || ౩౧ ||
నమామి మే జ్ఞాతయ ఆతురం గజాః
కుతః కరిణ్యః ప్రభవంతి మోక్షితుమ్ |
గ్రాహేణ పాశేన విధాతురావృతో
హ్యహం చ తం యామి పరం పరాయణమ్ || ౩౨ ||
యః కశ్చనేశో బలినోఽంతకోరగా-
-త్ప్రచండవేగాదభిధావతో భృశమ్ |
భీతం ప్రపన్నం పరిపాతి యద్భయా-
-న్మృత్యుః ప్రధావత్యరణం తమీమహే || ౩౩ ||
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే అష్టమస్కంధే ద్వితీయోఽధ్యాయః || ౨ ||
You can download the Gajendra Moksha Telugu (గజేంద్ర మోక్షం) PDF using the link given below.
